गरीब

धेरै कथा लेख्छन यिनको 
धेरै ब्यथा पोख्छन तिनको 
यिनकै नाम बेचेर 
कयौं राजनेता बने 
सयौं समाजसेबी बने 
कोहि कबि , पत्रकार र लेखक 
के के बने बने 
लेखि साध्य छैन 
यिनकै नाममा हजारौं सस्था खुले 
सयौं एन. जी. ओ. र आई. एन. जी. ओ. बने 
तर ऊ बिचरा गरीब 
जहाको त्यहि छ 
उहि झुत्रे लुगा , त्यहि चाउरी परेको अनुहार 
नाङ्गो खुट्टा र जिङगीङग कपाल बोकेर 
एउटै लुगा दश ठाउमा टालेर 
खुल्ला आकाश मुनि रात बिताउदै 
सडक सडक भौतारीरहेछ 
गाउ बस्ती र सहर बजार चाहारीरहेछ 
खान नपाएर भोको पेटमा 
आशुका प्याला पिउदै बाचिरहेछ |

उसकै नाम बेचेर सयौले 
ठुला ठुला महल बनाए 
उसकै सहारामा कयौले 
ठुला ठुला पुरस्कार पाए 
अनि उसैको बैसाखिमा टेकेर 
केहि प्रख्यात नेता भए 
तर बिचरा गरीब 
ऊ उस्तै छ , सहारा बिहिन छ 
सेमिनार र गोष्टीमा , उसको ठुलो चर्चा छ 
तर निरिह गरीब ,गरीब नै छ 
दिन रात भोक टार्ने चटारो छ 
छोरा छोरी घरमा रुदै होलान 
जाउलो सम्म भए पनि 
घरमा पुर्याउने हतारो छ |

बिचारा काम गर्छ 
ज्याला पाउने बेलामा , झगडै झगडा गर्नु पर्दछ 
भोकै नांगै काममा , गोरु झैँ जोतिनु पर्दछ 
तर ज्याला पाउने बेला साहुले 
आज हैन भोलि भन्दछ 
दिनभरिको कामको थकाइ र भोको पेटसंग 
पौठेजोरी खेल्दै बिचरा भोकै सुत्नु पर्दछ |

सरकार बाहिर बसेर गरीबको गुण गान गाउनेहरु 
सत्ता पाए पछि सबै भुल्द्छन 
गरीबको नाम लिदै , आफ्नै घरमा खाता खोल्द्छन 
मुखमा राम राम , बगलीमा छुरा बोकेर 
उनै गरीबको जिन्दगीमा लुछाचुँडी गर्दछन 
सहयोगको सबै श्रोत आफ्नै नाममा पोको पार्दछन 
आखिर गरीब गरीब नै भएको छ 
केवल बिद्रोह बोल्छ ओठमा 
निरिह प्राणी झैँ सुस्केरा संगै 
आशुका प्याला पिउदै बाच्न बाध्य छ 
एउटा भयंकर ज्वालामुखीको पर्खाइमा 
दिन रात सुस्केरा संगै बिताईरहेछ 
बिचरा गरीब 
रुदै रुदै जिन्दगीको त्यो दिन पर्खिरहेछ 
जहाँ गरीबले गरीबलाई , साँचो प्रतिनिधित्व गरोस 
गास बास र कपासको सुरक्षा गर्दै 
उसको जीबन यापनको मार्ग बनोस |
*************************
डम्बर पौडेल 
चानुवा -८ ,धनकुटा 
हाल :- कतार